به علوم و فنونی که منجر به طراحی ساخت و نگهداری روبات میشود، مهندسی روباتیک میگویند. شغل مهندسی روباتیک طرفداران زیادی دارد.
«مهندس روباتیک» کسی است که به طراحی، تعمیر و نگهداری روباتها میپردازد.
خلاق و نوآور است: همان طور که می دانید، طراحی روبات ( ابزاری جدید) وابسته به خلاقیت است و طرحی موفق میشود که طراح آن از نوآوری بهره داشته باشد.
ریسک پذیر است: مهندس روباتیک میداند که لازمه انجام دادن هر کار نو و به اجرا در آوردن ایدهها خطرپذیری است؛ چرا که موفقیت او تضمین شده نیست.
صبر و پشتکار دارد: به طور کلی کارهای فنی، از جمله مهندسی روباتیک، به صرف وقت و حوصله نیاز دارد. برای پیدا کردن نقص یا آزمایش ایدههای متفاوت شکت ناپذیری بسیار مهم است.
به کار گروهی علاقهمند است: با توجه به اینکه مهندسان چند رشته در طراحی و ساخت روبات خیلاند، باید به دیگر همکاران خود احترام بگذارند و بدانند موفقیتشان وابسته به همکاریهای همه جانبه آنها با هم است.
شما میتوانید در گرایشهای روباتیک، هوش مصنوعی و مکاترونیک~ _که زیرمجموعه رشتههای الکترونیک، کامپیوتر و مکانیک هستند، تحصیل کنید و تحصیلاتتان را تا مقطع دکترا ادامه دهید. رشته مهندسی روباتیک که در سالهای اخیر تاسیس شده است، به شکل تخصصیتر به آموزش علاقهمندان میپردازد اما در این رشته فقط تا مقطح کارشناسی ارشد میتوانید تحصیل کنید. دورههای آزاد آموزش روباتیک هم در تعداد محدودی از مؤسسات آموزشی برگزار میشود ( آموزش و پرورش با همکاری این مؤسسات اقدام به برگزاری دورههای آموزش روباتیک متناسب با مقطع تحصیلی برای دانش آموزان علاقهمند میکند).
دستیابی به موفقیت کاری در این رشته تنها با تحصیل در دانشگاه به دست نمیآید. گذراندن دورههای کارآموزی، یادگیری نرم افزارهای مرتبط و کسب تجربه در کار گروهی ضروری است. از دیگر ملزومات پیشرفت در این شغل همگام بودن با دانش روز است. بد نیست بدانید که مهندسان این رشته امکان فعالیت خصوصی را دارند که در این صورت باید سرمایه کافی و زمان زیادی به کار اختصاص دهند.
کار در آزمایشگاه و محیطهای کارگاهی از ملزومات این حرفه است. تعامل مهندسان روباتیک با بازار ( تهیه قطعات و تجهیزات مورد نیاز)، قالب سازان، تزریق کاران، برنامه نویسان، متخصصان الکترونیک، کامپیوتر و مکانیک به عنوان ارتباطات درون حرفهای بسیار مهم است. تجربه فعالیتهای روباتیک کشور نشان داده است که دانش آموختگان رشته مهندسی روباتیک به علت ماهیت فرارشتهای و فعالیت گروهی مورد نیاز این رشته، توانایی مهندسی بسیار زیادی کسب کردهاند و قادرند در تمام صنایعی که نیازمند خودمختارسازی ( اتونوموس)یا طراحی ماشین آلات صنعتی هستند، به خوبی ایفای نقش کنند.
مهندسان روباتیک با توجه به اینکه در کدام صنعت و در چه رتبه و نقشی مشغول به فعالیتاند، وظایف متفاوتی را برعهده میگیرند اما به طور کلی وظایف زیر را میتوان برای این مهندسان برشمرد:
شناسایی نیازهای صنعت و ارائه طرحهای نو و خلاقانه برای پاسخ دادن به این نیازها
شناسایی منابع انسانی و تجهیزات لازم
برنامه ریزی به منظور دستیابی به هدف پروژه با توجه به زمان و نیروی انسانی
ارائه طرح کلی و جزئی قسمتهای مختلف روبات با توجه به کاربری در نظر گرفته شده
ساخت اجزا و آزمودن آنها
همکاری با متخصصان بخشهای مختلف در تمامی مراحل طرح و آزمایش و اجرا
فراهم آوردن تجهیزات و قطعات مورد نیاز
عیب یابی روباتهای موجود و رفع نقص آنها
ارائه خدمات پشتیبانی برای رفع نقص یا به روزآوری سیستم ارائه شده.
با توجه به اینکه بازار کار این حرفه از متخصصان آن اشباع نیست، موقعیت های شغلی با درآمد مناسب برای دانش آموختگان این رشته فراهم است.
متاسفانه کشور ایران هنوز در زمینه تولید روبات بسیار ضعیف است و آموزش در دانشگاه همگام با دانش روز نیست. تقویت امکانات، تربیت متخصصان جهت خلق روباتهای جدید و همراه شدن با فناوری روز دنیا در این زمینه، نیازمند صرف وقت و هزینه زیادی است.
نیاز امروز صنایع ایجاب میکند که بسیاری از امور توسط روباتها و یا حداقل دخالت انسان( یا حتی بدون دخالت نیروی انسانی) انجام بگیرند. بخشی از مزایای به کارگیری روباتها در بخش صنعت عبارتاند از: افزایش بهرهوری، افزایش تولید، بهبود کیفیت کار، افزایش دقت، جلوگیری از اتلاف نیروی انسانی، افزایش سرعت، کاهش هزینه، کاهش ضایعات، چند منظوره بودن، هوشمند بودن و جلوگیری از خستگی. پیش بینی میشود روباتیک یکی از ده صنعت برتر آ ینده باشد. این روزها کاربرد محصولات روباتیک از محدودۀ کارخانهها فراتر رفته و به کاربردهای روزمره رسیده است.
به وبگاههای کمیته مهندسی روباتیک به نشانی www.nrce.ir و انجمن پژوهشگران روباتیک به نشانی www.roboticngo.com مراجعه کنید. گفت وگو با مهندسان این رشته هم میتواند برای تکمیل اطلاعات شما مفید باشد.
منبع: فرهنگنامه مشاغل