به آشنا کردن مسافران و گردشگران با جاذبههای گردشگری مقصد از قبیل موزهها، آثار تاریخی، محلهای باستانی، یادمانهای فرهنگی و محیطهای زیبای طبیعی راهنمایی تور مسافرتی گفته میشود. شغل راهنمایی تور مسافرتی بسیار مفرح است.
راهنمای تور مسافرتی کسی است که با همکاری یک شرکت مسافرتی مسئولیت سفری گروهی را میپذیرد و در طول سفراطلاعات جامعی درباره جاذبههای طبیعی، تاریخی، سیاسی، فرهنگی و … یک شهر یا کشور در اختیار مسافران قرار میدهد.
مدیر و رهبر است: توانایی رهبری و مدیریت از ویژگیهای مهم راهنمای تور است. او باید بتواند هدایت عده زیادی را برعهده بگیرد و در موارد لازم، برای گروه تصمیم گیری کند. در عین حال، اعضای گروه خود را درگیر سفر کند و با ایجاد انگیزه، شادی و نشاط آنان را افزایش دهد.
اطلاعات عمومی بالا و روابط عمومی خوبی دارد: راهنمای تور باید در بیان واقعیات تاریخی از صلیقه گرایی دوری کند، اطلاعات او به تاریخ و جغرافیا محدود نباشد و بتواند به پرسشهای گوناگون گردشگران پاسخ دهد. او زمانی قادر به انتقال اطلاعات خود است که بتواند با تک تک مسافران ارتباط برقرار کند.
وقت شناس است: راهنمای تور باید وقت شناس باشد. او باید پیش از مسافران بیدار شود، بعد از آنها بخوابد و قبل از زمان تعیین شده در مکانهای مورد نظر حاضر شود و افراد گروه را جمع کند.
باحوصله، صبور و مسئولیت پذیر است: در طول سفر ممکن است حوادث پیش بینی نشده زیادی رخ دهند که لازم است راهنمای تور در کمال آرامش به آنها رسیدگی کند. در این گونه مواقع، او باید عاقلانهترین عکس العملها را داشته باشد.
مثبت اندیش و از خود گذشته است: راهنمای تور باید فردی خوش بین و دارای نگرش مثبت به مسائل باشد و این خوش بینی را به همراهان تور منتقل کند. همچنین باید از خودگذشتگی داشته باشد و بتواند در کمال فروتنی از برخی خواستههای خود در جهت مصالح گروه، چشم پوشی کند.
آراسته، خوش رو، خوش برخورد و شاداب است: آراستگی و خوش برخورد بودن باعث اطمینان بیشتر افراد به راهنمای تور میشود.
چندسالی است رشته گردشگری در هنرستانها تاسیس شده است. شما با کسب مدرک در این رشته میتوانید کارت راهنمای تور دریافت کنید و جذب بازار کار شوید. افرادی که دیپلم دیگر رشته ها را دارند نیز میتوانند در دورههای آزاد این رشته شرکت کنند (مراکز آزاد آموزش این رشته با مجوز سازمان میراث فرهنگی مشغول به کارند). در این دورهها درسهایی چون آشنایی با طبیعت، شناخت جانوران، آشنایی با روحیات ملل، کمکهای اولیه، نقشهخوانی و جهت یابی و … آموزش ر داده میشود.
در این شغل هرچه بیشتر تجربه کسب کنید، بهتر میتوانید رضایت مشتریان را به دست آورید. داشتن روابط عمومی بالا و ایجاد ارتباط با تمام اقشارو سنین در پیشرفت شما بیتاثیر نیست. راهنمای تور برای ارتقای شغلی باید بهترین مکانها و مسیرها را بشناسد. در عین حال، با تسلط بر یک یا چند زبان برای سفرهای خارجی انتخاب میشود یا میتواند راهنمایی گردشگران خارجی در ایران را به عهده بگیرد. افرادی که تحصیلات دانشگاهی مرتبط با این حرفه دارند (مثل تاریخ، باستان شناسی و … ) در کار خود موفقترند.
راهنمایان تور با موسسات گردشگری، شرکتهای مسافرتی، اقامتگاهها (هتلها، متلها)، مسئولان حمل و نقل (رانندگان، مسئولان تهیه بلیت) در ارتباطاند. آنها ممکن است راهنمای تور یک شهر یا منطقه مشخص باشند یا هر بار به منطقه ای جدید اعزام شوند.
مهم ترین وظیفه راهنمای تور کمک به مسافران برای بهرهمند شدن از سفر و لذت بردن از پول و زمانی است که هزینه کردهاند. به طور کلی، وظایف او عبارتاند از:
انجام دادن هماهنگی های لازم با عرضه کنندههای خدمات مثل اقامتگاهها، رستورانها، جاذبههای گردشگری و … ایجاد جوی صمیمی و دوستانه در میان مسافران برای تبدیل سفر به تجربهای خوشایند و به یاد ماندنی برای آنها
رفع مشکلات ناخواسته پیش روی مسافران
رهبری و راهنمایی همراهان تور
برنامهریزی زمانی مثل اعلام ساعت شروع برنامه، مقدار زمان لازم برای هر فعالیت، زمان صرف غذا و …
آگاه بودن از تعداد مسافران و دلیل غیبت آنها در یک برنامه.
این شغل پاره وقت است: به این معنا که مسافران اغلب در زمانهای معین مثل نوروز یا تابستان سفر میکنند و به همین دلیل، یک فرد در زمانهای آزاد خود میتواند راهنمایی تور را برعهده بگیرد و این حرفه، شغل دوم او باشد. راهنمای تور همیشه در سفر است و همراهان او افرادی شاداب اند. پس این شغل تاثیر روحی خوبی بر او دارد. او با افراد متعدد که قابلیتها، نگرشها و باورهای متفاوتی دارند، هم سفر میشود و همین مسئله تجربهها و دیدگاههای او را غنی میسازد.
به دلیل پاره وقت بودن این حرفه، راهنمایان تور (به جز معدود راهنمایان خبره که از این طریق امرار معاش میکنند) امنیت شغلی ندارند. این شغل به سیاستهای برون مرزی دولتها هم بستگی زیادی دارد، به گونهای که ممکن است تحت شرایط سیاسی خاصی رونق خود را از دست بدهد یا به دلیل جذب گردشگر رونق بسیاری پیدا کند.
در هر کشور نقاطی وجود دارد که از لحاظ تاریخی و طبیعی حائز اهمیتاند. راهنمایان تور این نقاط را میشناسند و میتوانند اطلاعات جامع و مفیدی دربارۀ آنها به گردشگران بدهند. سفر زمانی برای مسافران لذت بخش و پر بار میشود که نقاط بکر و شگفت انگیز را ببینند. این در حالی است که بسیاری از ما با ناآگاهی سفر میکنیم و به دلیل نداشتن اطلاعات، فرصت دیدن شگفتیهای بسیاری را از دست میدهیم.
به موسسههای مسافرتی مراجعه و با مدیران آنها یا راهنمایان تور گفت وگو کنید. سازمان میراث فرهنگی هم میتواند اطلاعات مفیدی در اختیار شما بگذارد.
منبع: فرهنگنامه مشاغل