شغل مراقبت پرواز

شغل مراقبت پرواز :

به کنترل و نظارت لحظه به لحظه پروازهای هوایی از زمان روشن شدن موتور هواپیما در فرودگاه مبدا تا لحظه خاموش شدن آن در فرودگاه مقصد ‌مراقبت پرواز‌ می‌گویند. شغل مراقبت پرواز شجاعت خاص خودش را می‌خواهد.

متخصص مراقبت پرواز کیست؟

‌مراقب پرواز‌ با توجه به وزش باد ، نوع آب و هوا و سمت باند پروازی، مسیر و ارتفاع پرواز را تعیین می‌کند و اطلاعات مفید و لازم هوانوردی را برای انجام پروازی مطمئن و ایمن در اختیار خلبانان قرار می‌دهد.

ویژگی‌های متخصص مراقبت پرواز:

سرعت عمل بالایی دارد: مهم ترین ویژگی یک متخصص کنترل پرواز، سرعت عمل است. در هر لحظه ممکن است وضعیت تازهای پیش بیاید و کارشناس مراقبت پرواز باید در ثانیه و حتی کمتر از آن راه حلی دقیق و به دور از اشتباه برای این وضعیت بیابد.
 
هوشیار و با دقت است: مسئولیت جان مسافران یک پرواز، علاوه بر خلبان برعهدۀ متخصص مراقبت پرواز است. هرگونه اشتباه در درک یا اعلام اتفاقات آسیب‌های جبران ناپذیری به دنبال دارد.
بیانی شیوا و رسا دارد: اطلاع رسانی واضح و شفاف یکی از وظایف برج مراقبت است. پس متخصصان این برج باید بیانی رسا داشته باشند.
قادر به حفظ آرامش و مسلط بر رفتار خویش است: در مواقعی که مشکلی برای هواپیما پیش می‌آ‌ید و خلبان دچار اضطراب و هیجان می‌شود، کارکنان مراقبت پرواز می‌توانند به خلبان آرامش دهند و باعث شوند که هواپیما ایمن بر زمین بنشیند.

ورود به شغل مراقبت پرواز:

اگر نخواهید در هنرستان‌های ‌«هوانوردی‌» تحصیل کنید، برای ورود به دانشگاه حتما باید مدرک ‌«ریاض فیزیک‌» و یا ‌«علوم تجربی‌» داشته باشید. کسانی که مدرک هنرستان دارند نیز گام به گام با شما پیش خواهد آمد؛ با این تفاوت که آن‌ها به دلیل سابقه عملی زودتر جذب بازار کار خواهد شد. تنها دانشگاه ارائه دهنده این رشته، مرکز آموزش عالی، هوانوردی و فرودگاهی کشور است. بعد از پذیرش در آزمون سراسری، هوش، معلومات عمومی، و اطلاعات عمومی شما در مورد هواپیما طی مصاحبه‌ای ارزیابی می‌شود. شما در دوران دانشجویی یا بعد از فراغت از تحصیل برای آشنایی عملی با این حرفه و کارآموزی، به واحدهای مراقبت پرواز فرستاده می‌شوید و در بخش‌های شبیه سازی شده با برج مراقبت و مرکز کنترل مشغول به کار خواهید شد. فراموش نکنیدکه تسلط به زبان انگلیسی از مهارت‌های لازم برای این رشته است.

حتما بخوانید : معرفی سایر مشاغل| شیلات

پیشرفت شغلی:

اگر در حین کار گواهی نامه‌های مختلفی کسب کنید، در نهایت می‌توانید در قسمت رادار برج مراقبت پرواز مشغول به کار شوید.

فضای شغلی:

مراقب پروازدر فرودگاه و برج مراقبت مشغول به کار می‌شود اما در حقیقت فضای شغلی او کل مسیر یک هواپیما از مبدا تا مقصد است. به بیان دقیق‌تر، مراقبت از پرواز شامل سه واحد عملیاتی اصلی است: ا _ برج مراقبت پرواز، ٢ _ واحد تقرب پرواز، ٣ _ مرکز کنترل پرواز. کارکنان بخش برج مراقبت پرواز، محدوده ۵ تا ٠ ۱ کیلومتری فرودگاه را کنترل می کنند. کارکنان بخش تقرب نشست و برخاست‌ها را کنترل می‌کنند و محدوده‌ای در حدود ١٢٠ کیلومتری فرودگاه را زیر نظر دارند. آن‌ها به نسبت مرکز کنترل، بر فضای کوچکتری نظارت می‌کنند ولی در عین حال کارهای ظریف‌تری انجام می دهند. حیطه کاری کارکنان مرکز کنترل گسترده‌تر از دو بخش دیگر است.

آنها کل مرزها را در کنترل دارند و هرپروازی که بخواهد انجام گیرد _ اعم از نظامی و غیرنظامی _ باید از مرکز کنترل مجوز داشته باشد. دانش آموختگان این رشته می‌توانند در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سازمان هواپیمایی کشوری، و مجموعه صنایع هوایی مشغول به کار شوند. کارکنان مراقبت پرواز نیز مانند تمام کسانی که به نوعی درگیر در امر هوانوردی هستند، کنترل پزشکی می‌شوند. افراد زیر چهل سال هر چهار سال یک بار باید این معایناتث را انجام دهند. مراقبت پرواز،با مشاغل دیگر تعامل خاصی ندارد و بیشترین ارتباط بین سه واحد مختلف آن صورت می گیرد. شاغلان در این سه واحد ضمن تماس دائم با خلبان، با یکدیگر نیز تمامی و همکاری نزدیک دارند و اطلاعاتی در مورد موقعیت و ارتفا ع هواپیماها را در اختیار یکدیگر قرار می دهند.

وظایف و مسئولیت‌ها:

جلوگیری از برخورد هواپیماها با یکدیگر (دادن اجازه تغییر راستا و تعیین باند قابل استفاده برای فرود با کارشناسان مراقبت پرواز است.)
جلوگیری از برخورد هواپیماها با موانع اطراف فرودگاه و باندهای پرواز
سرعت دادن به جریان پروازها و ایجاد نظم در آن
دادن اطلاعات مفید و مورد نیاز به خلبانان مانند اطلاعات جوی برای سلامت و ایمنی پرواز
اطلاع رسانی و کمک به مراکز تجسس و نجات در صورت بروز سانحه. (کارکنان مراقبت پرواز اولین کسانی هستند که از وقوع صانحه آگاه می‌شوند. بنابراین، باید در کوتاه ترین زمان ممکن برای نجات سرنشینان هواپیمای سانحه دیده و از بین نرفتن آثار و شواهد و مدارک موثر در بروز سانحه اقدام کنند.)

مطلوبیت‌های شغل مراقبت پرواز:

برخلاف بسیاری از مشاغل‌ کارشناسان مراقبت پرواز، دچار روزمرگی نمی‌شوند و محیط کار آنها مملو از هیجان است. برخورداری از وجهه اجتماعی، از دیگر مطلوبیت های این شغل به حساب می‌آید.

محدودیت‌های شغل مراقبت پرواز:

بر اساس تحقیقاتی که سازمان جهانی کار از حرفه ها و تخصص‌های فنی دشوار و دقیق در سطح بین المللی به عمل آورده، این شغل یکی از حساس ترین و پرمسئولیت ترین مشاغل است. از محدودیت های این شغل می توان به فشار روانی بالای آن اشاره کرد. علاوه بر این، دانش آموختگان این رشته تنها می توانند در فضای فرودگاه کار کنند و کنترل کننده شوند و اگر نتوانند در این فضا کار کنند، امکان اشتغال در فضاهای دیگر را نیز نخواهند داشت.

اهمیت‌های شغلی:

هنگامی که روی صندلی یک هواپیمای در حال پرواز نشسته‌اید، آسمان را خالی و آرام و بی سر و صدا و به رنگ اقیانوس آبی رنگ می بینید. در همان حال، صفحه رادار برج مراقبت فرودگاه پر از هواپیماهایی است که با سرعت زیاد در حال حرکت‌اند. متخصصان مراقبت پرواز اداره آسمان پررفت وآمد هر شهر را بر عهده دارند. این افراد چشم خلبان هستند و بدون وجود آنها هیچ پروازی سلامت به مقصد نمی‌رسد.

منابعی برای کسب اطلاعات بیشتر:

به وبگاه های جامعه متخصصین مراقبت پرواز www.iran-atca.ir و مرکز هوافضا و هوانوردی ایروسنتر www.areocenter.ir مراجعه کنید.

منبع: فرهنگنامه مشاغل