به تولید انرژی هستهای، کنترل و استفاده از آن، همچنین مطالعه و تجزیه و تحلیل تکنولوژی رآکتورهای هستهای شغل مهندسی هستهای میگویند. (راکتور یا واکنشگاه، دستگاهی است که در آن فرایند شکافت هستهای به صورت کنترل شده انجام میگیرد).
مهندس هستهای کسی است که توان طراحی و بهینه سازی سیستمهای هستهای و همچنین راهاندازی و نگهداری آنها را دارد. او قادر است با مواد و تشعشعات رادیواکتیو به صورت صحیح و بیخطر کار کند.
دقت عمل بالایی دارد. به دلیل سر و کار داشتن با پرتوهای رادیواکتیو که بسیار خطرناکاند شاغلان این شغل باید در کارشان دقیق باشند. به طور کلی، تعریف جدید مهندسی بر اساس میزان دقت است و کشوری پیشرفته نامیده میشود که میزان خطای مهندسی در آن کم باشد.
به علم علاقه مئد است: با توجه به اهمیت دستیابی به این انرژی و به روز بودن در آن، در این شغل بایستی به طور مستمر در حال پژوهش و تحقیق بود؛ بنابراین کسانی که واقعا علاقهمند به علماند، میتوانند در آن موفق شوند .
ابتدا باید مدرک کارشناسیتان را دریافت کنید. در آن صورت، امکان ادامه تحصیل شما تا مقطع دکترا در کشور وجود دارد. این رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایشهای پرتوپزشکی، راکتور، کاربرد پرتوها، گداخت هسته ای، و مواد و چرخه سوخت هستهای است. از آنجا که در حال حاضر رشته مهندسی هستهای در مقطع کارشناسی تنها در یک دانشگاه ارائه میشود، میتوانید برای دوره کارشناسی، مهندسی برق یا مکانیک بخوانید و در مقاطع بالاتر این رشته را دنبال کنید. خوب است بداید که مهندسی هسته ای و فیزیک هستهای شباهت چندانی به هم ندارند.
فیزیک هستهای جزء رشتههای علوم پایه محسوب میشود و با دیگر گرایشهای فیزیک تنها چد واحد درسی تفاوت دارد. در مورد مشابهت این رشته با دیگر رشتهها میتوان گفت مهندسان هستهای دیدگاه عمیق فیزیکی از پدیدههای هسته ای پیدا می کنند و میتوانند مانند مهندسان برق نیروگاه بسازند و مانند مهندسان مکانیک مسائل ترموهیدرولیکی نیروگاهها را بررسی کنند.
پژوهش در این ثغل اهمیت ویژهای دارد و بیشتر دانشجویان باید: موضوع پایاننامه خود میتوانند در سازمان انرژی اتمی مشغول به کار شوند و همان زمینه را ادامه دهند. حتی برای پیشرفت شغلی نیز مطالعه و تحقیق مهمترین عامل برای ارتقا در این شغل است.
شما میتوانید در سازهان انرژی اتمی ایران مشغول به کار شوید و کارهای پژوهشی انجام دهید یا در نیروگاه های هستهای به فعالیت بپردازید. اگر در گرایش پرتو پزشکی تحصیل کنید، بیمارستانها میتوانند یکی از فضاهای اصلی کار برای شما باشند و اگر کاربرد پرتوها بخوانید، می توانید در بخش اکتشاف معادن نفت هم کار کنید.
مهندسان هسته ای با مهندسان برق، مکانیک، شیمی، مواد و عمران در ارتباطاند .
طراحی و گسترش راکتورهای شکافتی پیشرفته
تحقیقات بنیادی در زمینه گسترش استفاده از انرژی همجوشی (نوعی از انرژی هستهای از طریق جوش هستهای تولید میشود؛ این جوش به معنی به هم پیوستن تعدادی از هستههای کوچکتر برای تشکیل یک هسته بزرگتر است. از مزیتهای جوش هستهای، تولید کمتر مواد رادیواکتیو و ذخیرهسازی بهتر انرژی است.
مدیریت مواد هستهای، به معنی بهینهسازی ساختارسوخت ها تا بتوان مدت زمان بیشتری از آنها استفاده کرد.
تولید رادیو ایزوتوپها برای کاربردهای پزشکی و صنعتی به منظور افزایش رفاه انسان ها از ترکیب نوترونها و پروتونها محصولی به وجود میآید که قبلا در طبیعت وجود نداشته است. به این محصول مصنوعی و غیرپایدار ایزوتوپ رادیواکتیو یا رادیوایزوتوپ میگویند که کاربردهای پزشکی فراوانی دارد. رادیوایزوتوپ به دلیل خاصیت پرتوزایی دارای اهمیت است.
طراحی، ساخت و بهرهبرداری از نیروگاه های هسته ای و همچنین گسترش ایمن و اقتصادی آنها
غنیسازی و آمادهسازی میله های سوخت (میله هایی که اورانیوم را به صورت قرصهایی در آن قرار می دهند)
نگه داری پسماند (ضایعات) سوختهای مصرف شده برای حفظ محیط زیست و همچنین جابهجایی کلیه مواد و تجهیزات رادیواکتیو.
دانش هستهای همواره در حال نو شدن و پیشرفت است. متخصصان این رشته با کمک به ارتقای این علم می تونند به کشور و مردم خود خدمت کنند و این، مهم ترین حسن این شغل است. قطعا میدانید که این شغل وجهه اجتماعی ویژهای دارد.
قرار گرفتن در معرض پرتوهای خطرناک رادیواکتیو مهم ترین محدودیت این شغل به حساب میآید.
فناوری هستهای در حیطۀ وسیعی از کاربردهای صنعتی، زیست محیطی، کشاورزی و… میتواند در خدمت جامعه باشد. برای مثال، تولید الکتریسته یکی از کاربردهای اصلی ازژی هستهای است. این انرژی عظیم که ناشی از شکافت هستهای است، میتواند به عنوان منبع قدرت سفینههای فضایی و زیردریاییها مورد استفاده قرارگیرد. در عین حال، در آیندای نه چندان دور میتوان امیدوار به داشتن نیروگاههایی بر مبنای جوش هستهای بود. در این صورت مسئله بحران انرژی برای همیشه در جهان حل خواهد شد. از طرفی، به دلیل اینکه قرن آینده را قرن انرژی هستهای نامیدهاند، بومی کردن و فعالیت تحقیقاتی و عملیاتی در این زمینه، نوعی جهاد علمی و روشنگر را توسعه کشور عزیزمان در قرن آینده است.
با مراجعه به وبگاه سازمان انرژی اتمی ایران به نشانی www.aeoi.org.ir میتوانید اطلاعات به روز را دریافت کنید.
منبع: فرهنگنامه مشاغل