«نویسندگی» یا «نگارش» به کار گرفتن زبان و ساختارهای زبانی و نمادهای نوشتاری برای انتقال اطلاعات، رساندن پیام ها و بیان انواع مفاهیم و اندیشه هاست. بر این اساس، شغل نویسندگی بسیار گسترده است و برای نوشتن هر یک از انواع متن، باید دانش و فنون ویژه ای را آموخت.
نویسنده کسی است که به شکل حرفهای به کار نوشتن میپردازد و با استفاده از زبان، پیام مورد نظر خویش را به خواننده میرساند، اطلاعاتی را در اختیار او میگذارد، یا مخاطب خود را در لذت داستان، نمایشنامه، فیلم نامه یا سفرنامه ای که با تکیه بر خلاقیت خویش نوشته است، شریک میسازد. حامل کار نویسنده متن چاپی یا الکترونیکی است که طی فرایند نشر شکل میگیرد و در اختیار مخاطبان گذاشته میشود.
زبان را به خوبی میشناسد و از آن به خوبی استفاده میکند: از آنجا که زبان ابزار انتقال پیام است، نویسنده باید آن را به خوبی بشناسد و بتواند از آن برای بیان آنچه میخواهد به مخاطب بگوید، بهره بگیرد. برای نگارش متون علمی، او باید بتواند از زبان
شفاف و سرراست و بیابهام استفاده کند. در حالی که در نگارش یا نویسندگی خلاق، ممکن است از قواعد زبان سرپیچی کند و تغییر آگاهانه الگوهای رایج زبانی، نوشتهاش را جذابتر و دلنشینتر سازد.
با علم منطق آشنایی دارد. نویسنده برای طرح استدلالهای خود و زمینه چینی برای طرحهای ذهنیاش و سپس نتیجهگیری از آنها لازم است با علم منطق آشنایی داشته باشد. او در حوزه نقدنویسی نیز به علم منطق نیازمند است.
جست وجوگر است. در همه شاخههای نوشتن، لازم است نویسنده متمرکز و دقیق باشد و با توجه کامل به آنچه قصد بیانش را دارد، بپردازد، جوانب آن را بررسی کند و از همه شواهد و مدارک موجود برای اثبات اندیشه خود بهره ببرد.
اطلاعات خود را به روز نگه میدارد: نویسنده چه نویسنده متون علمی باشد چه داستان نویس، لازم است اطلاعات به روز داشته باشد و بتواند از علوم مختلف و فناوریهای جدید برای پیشبرد کار خویش استفاده کند.
با حوصله است: لازمه بعضی شاخه های نویسندگی، تحقیق و پژوهش مداوم است. از این رو نویسنده باید توانایی و تحمل مراجعه مداوم به منابع و مراجع مختلف را داشته باشد. همچنین از آنجا که باید متن خود را بارها مرور و اصلاح کند، باید صبور و پرحوصله باشد.
قدرت تجسم بالایی دارد: برای خلق شخصیتها و عناصر مختلف داستانی نویسنده لازم است بتواند همه چیز را تجسم کند و به تجزیه و تحلیل آنها بپردازد. می تواند از کتابهای مرجع به خوبی استفاده کند. واژه نامهها، فرهنگ نامهها و دانش نامههای عمومی و تخصصی، معجم آثار، معجم مولفان، زندگی نامهها و کتابهای تاریخ از جمله این مراجع هستند.
اگر شما به نویسندگی علاقهمندید ، لازم است ابتدا بدانید که در کدام حوزه آن مایل به فعالیت هستید. در عین حال آیا آن را به عنوان شغل خود انتخاب میکنید یا دوست دارید در کنار حرفه خویش، نویسنده هم باشید.
ممکن است شما در یکی از رشته های مختلف علمی تحصیل کنید و دلتان بخواهد در رشته تخصصی خود کتاب بنویسید. همچنین، ممکن است به حوزه ادبیات علاقهمند باشید و استعداد خاصی در نگارش قصه و داستان، نمایشنامه، فیلم نامه، سفرنامه، گزارش، طنز، نقد و … داشته باشید. در این صورت، لازم است در زمینه خاصی که به آن گرایش بیشتری دارید، مطالعه کنید یا دورههای خاصی را در کلاس های نویسندگی یا کارگاههای داستان نویسی و … بگذرانید و حتی در دانشگاه در رشته زبان و ادبیات فارسی یا ادبیات نمایشی تحصیل کنید.
امکان ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی تا مقطع دکترا و در رشته ادبیات نمایشی تا مقطع کارشناسی ارشد است. در ادامه کار خود با فرستادن آثارتان به مطبوعات یا چاپ کتاب میتوانید این آثار را در اختیار مخاطبان قرار دهید. همچنین اگر در حوزه نمایشنامه نویسی و فیلم نامه نویسی فعالیت میکنید، میتوانید آثارتان را به دفاتر فیلم سازی یا نهادهای مرتبط با تئاتر ارسال کنید تا از آنها استفاده کنند.
شما با شناخت ذائقه مخاطبان خود و نیازهای آنان، میتوانید آثاری خلق کنید که بازار مناسبی داشته باشند. با چاپ آثار مورد توجه مردم یا آثاری که در یک حوزه
تخصصی موفق به جلب نظر مخاطبان خود میشوید، میتوان در این شغل قدمهای بزرگی برداشت. برای نویسندگانی که در حوزۀ نگارشی خلاق فعالیت میکنند، شرکت در جلسات ادبی مرتبط اهمیت زیادی دارد و زمینه را برای معرفی آنها به مردم آماده میکند. به هر حال باید بدانید که در این شغل باید باحوصله و صبور پله پله گام بردارید و از ابتدا در اندیشه شهرت و پول زیاد نباشید بلکه سعی کنید خود را ارتقا دهید و آثار ارزشمندی پدید آورید.
نویسنده برای نوشتن، اغلب به محیطی آرام نیاز دارد؛ جایی که بتواند تمرکز کند و در عین حال به منابع اطلاعاتی مورد نیازش دسترسی داشته باشد. اغلب نویسندگان در خانه شخصی خود، دفاتر کارشان یا کتابخانه ها به نوشتن میپردازند. فضاهای آزاد، سر صحنه فیلم برداری و محلهای تحقیق و پژوهش نیز از جاهایی هستند که به حکم ضرورت، نویسند. در آنها مشغول نوشتن میشود. حوزههای مختلفی که نویسنده برای نوشتن میتواند در یکی از آنها به طور تخصصی به فعالیت بپردازد:
متون علمی پژوهشی (که علوم مختلف شامل فیزیک، شیمی، ریاضی، ستاره شناسی، تجارت و بازرگانی، فلسفه، دین، حقوق و … را شامل می شود.)، نقدنویسی، سفرنامه نویسی، زندگی نامه نویسی، طنزنویسی، داستان نویسی، نمایشنامه نویسی،
فیلمنامه نویسی، روزنامه نگاری، مرجع نگاری.
نویسندگان به دو شیوه عمل میکنند: یا اثری کامل را تحویل ناشر یا تهیه کنندگان و کارگردانان میدهند یا از آنها سفارش کار دریافت میکنند. در حالت دوم خوش قولی از وظایف بسیار مهم هر نویسنده است. دیگر وظایف نویسندگان عبارتاند از: اصلاح برخی اشکالاتی که مدیران انتشارات، مدیران سینمایی یا مقامات دولتی به اثر وارد میدانند.
تالیف آثاری که به فرهنگ و هنر و پیشینه هر کشور کمک میکند و در جهت تخریب آنها قدم برنمی دارد. مطالعات دقیق علمی و عدم انعکاس اطلاعات غلط در هر زمینهای.
نویسندگان در هر سطحی از وجهه اجتماعی خوبی برخوردارند و میتوانند در زمینههای مختلف بنویسند و کسب درآمد کنند.
در این شغل سلامت جسمانی مانند سلامت بینایی و کمر مهم است و بر اثر کار زیاد، ممکن است این سلامت به خطر بیفتد. ضمن آنکه ممکن است نویسندگان تحت تاثیر شرایط اجتماعی و سیاسی در برخی زمانها نتوانند فعالیت مستمر داشته باشند. توجه داشته باشید که تا زمانی که شما به اندازۀ کافی در این شغل اسم و رسم پیدا نکردهاید، قادر به کسب درآمد بالا نیستید. بسیاری از نویسندگان زندگی سادهای دارند.
نویسندگان جلوههای فرهنگ، آداب، رسوم و تاریخ هر کشور را در آثار خوبی ثبت و منعکس میکنند. همه ما با کتابها و قهرمانهای آنها زندگی میکنیم در عین حال، علم از قرنها پیش با آثار مکتوب منتقل شده است و حتی امروز هم همه ما با دنیای اینترنت سروکار داریم، آثاری را که توسط نویسندگان ثبت شدهاند در فضای مجازی مطالعه میکنیم. در عین حال، با خواندن آثار نوشتاری با سواد میشویم. نگاهی کوتاه به تمام این موارد لزوم وجود نویسندگانی توانا را که با آثارشان بتوانند راهنمای خوبی برای ما باشند و حتی الگوهای رفتاری و فرهنگی نادرست ما را تصحیح کنند و باعث آرامش و نشاط روانی ما شوند، آشکار میسازد.
میتوانید به فرهنگسراها مراجعه کنید و از استادان کلاسهای آزاد نویسندگی راهنمایی بخواهید. مجله «انشا و نویسندگی» هم که در دکههای روزنامه فروشی ارائه میشود، به شما در این زمینه کمک میکند.
منبع: فرهنگنامه مشاغل