«آمار» عبارت است از به کار بردن دانش ریاضی برای طراحی مطالعات و تحقیقات و جمع آوری، پردازش و تجزیه و تحلیل اطلاعات و تفسیر نتایج آن. «کارشناسی آمار» استفاده از آمارهای موجود و بهینه سازی آنهاست. شغل کارشناسی آمار دقت بالا میخواهد.
کارشناس آمار کسی است که با مشاهده و بررسی اطلاعات، نحوۀ رفتار و بهبود یک فرایند را در آینده پیش بینی میکند.
دارای توانایی تجزیه و تحلیل و حل مسائل ریاضی است.
قوه ابتکار و خلاقیت دارد: تا بتواند از اطلاعات جمعآوری شده بهترین گزارش و نتیجه را کسب کند.
دارای درک عمیق و شناخت کافی است: این ویژگی به او در مدل سازی ریاضی مسائل مختلف جامعه کمک میکند. روحیه پگیری و انگیزه کافی دارد.
نگاه او به مسائل اجتماعی موشکافانه است.
دارای مهارت ارتباطی است: در بعضی مشاغل آماری، او باید موضوعات تکنیکی را برای افرادی که درباره آمار آگاهی کافی ندارند، شرح دهد یا به افرادی که مامور جمع آوری اطلاعات هستند، آموزش دهد که چگونه کار کنند.
مهارت خوب صحبت کردن وخوب نوشتن را دارد: آمارگران معمولا باید نتایج کار خود را برای دیگران که ممکن است در مورد آمار اطلاعات چندانی نداشته باشند، توضیح دهند و یا آن را در قالب گزارش ارائه کنند.
دانش و مهارتهای پایه برای این شغل عبارت اند از:
توان بالا در علوم ریاضی
داشتن اطلاعات عمومی بالا
تسلط به علم رایانه (مخصوما نرم افزارهای آماری) و برنامهنویسی رایانه ای
داشتن اطلاعات پایه آمار.
در برخی موسسات خصومی افراد با مدرک فوق دیپلم آمار مشغول به کارند اما در موسسات دولتی داشتن مدرک کارشناسی آمار یا ریاضی ضروری است. حسابدارها ومهندسان فنی هم با توجه به توانمندی های خود می توانند به این حرفه مشغول شوند. در دانشگاههای ایران آمار تا مقطع دکترا آموزش داده میشود.
دارندگان مدارک کارشناسی ارشد و دکترا معمولاً به شکل مستقل قادر به کارند و برای به عهده گرفتن امور تحقیقاتی، ایجاد روشهای آماری و تدریس در دانشگاهها انتخاب میشوند. آنها میتوانند در مؤسسات بزرگ و وزارتخانهها در سمت مشاور آماری، خدمت کنند. رضایت مدیران ارشد سازمانها در تفریح کارشناسان آمار بیتأثیر نیست.
متخصصان آمار معمولاً در ساعات منظم و در دفاتری راحت مشغول به کارند. بعضی از آنها برای دادن خدمات مشاوره به مردم، انجام دادن نظرسنجی یا جمع آوری اطلاعات به سفر میروند. تقریباً تمامی مراکز دولتی و خصوصی برای انجام برنامهریزی و ارائه گزارش فعالیتهای خود نیازمند تهیه اطلاعات صحیح و به کارگیری و تجزیه و تحلیل آنها هستند؛ بنابراین، متخصصان آمار با توجه به توانمندیهایی که دارند میتوانند در اکثر حوزهها و رشتهها در سازمانها و اداراتی مانند سازمان برنامه و بودجه، مرکز آمار ایران، ادارات بیمه، بانکها، مراکز صنعتی و کارخانهها و واحدهای آماری وزارتخانه های مختلف فعالیت کنند.
از آنجا که متخصصان آمار در بخشهای مختلفی مشغول به کارند، متخصصانی که علم آمار را به کار میبرند، اغلب سمتهای کاری متفاوتی دارند. مثلاً فردی که روشیهای آماری را در دادههای اقتصادی به کار میبرد، با عنوان آمارگر علوم اقتصادی، شناخته میشود؛ در حالی که آمارگرانی که در حوزه بهداشت عمومی یا پزشکی مشغول به کارند، عنوانهائ ، متخصص آمار زیستی یا زیستسنج را به خود اختصاص میدهند. آمارگران به طور کلی در بخشهای تجاری، کشاورزی و بهداشتی مشغول به کار میشوند.
تصمیم گیری درباره مکان آمارگیری و چگونگی تهیه آمار
مشخص کردن نوع و تعداد گروههای نمونه
تهیه پرسش نامههای تحقیقی یا فرمهای گزارشی
تهیه دستورالعمل برای کارکنانی که به جمع آوری و جدول بندی اطلاعات میپردازند
کنترل صحت، مغایرت و همپوشانی اطلاعاتی که کاربران وارد کردهاند
همکاری در گردآوری دادههای آماری
به کارگیری نرم افزارهای رایانهای برای تجزیه و تحلیل، تغیر و جمع بندی اطلاعات
تهیه گزارشهای دقیق جهت طراحی برنامه یک سازمان
مشاوره در طرحهای تحقیقاتی، نظارت و راه اندازی مطالعات
همکاری در تهیه گزارشهای مرتبط با کلیه واحدهای ذیربط
آموزش، تحقیق و پژوهش.
از آنجا که کارشناسان آمار در تجزیه و تحلیل خبره میشوند، میتوانند به برنامهریزی بپردازند و اگر روزی شغل خود را از دست بدهند، به سرعت جذب سازمانهای دیگر میشوند.
آمارها و گزارشهای آماری همواره با مقداری ضریب خطا همراه اند و در نتیجه گیری ها نیز خطاهایی رخ می دهد. اگر این خطاها در حد کلان باشند، کارشناسان آمار باید پاسخگوی ضرر و زیانها باشند.
اگر دادههای آماری وجود نداشته باشند، سازمانها نمی توانند در سطوح مدیریتی برنامهریزی داشته باشند و این برنامه ها را عملی کنند. داده های آماری هزینه های سازمان ها را کاهش میدهد و در بسیاری از امور مثل طراحی روش های آزمایش برای تایید دادههای جدید به کمک یک دولت میآید. علوم گوناگونی مانند زیست شناسی، اقتصاد، مهندسی، پزشکی، بهداشت عمومی، روانشناسی، بازاریابی، آموزش، ورزش، تجارت و صنعت نیز از آمار استفاده میکنند. بنابراین به کارشناسانی در این زمینه احتیاج دارند.
شما میتوانید اطلاعات لازم را از دانشجویان و استادان این رشته به دست آورید. همچنین میتوانید به قسمت آمار ادارهها و سازمانها مرکز آمار ایران بخش آمار و اطلاعات ادارات و سازمانها مراجعه کنید.
منبع: فرهنگنامه مشاغل