شغل کارشناسی صنایع دستی

شغل کارشناسی صنایع دستی:

به ارائه طرح یا نظر در حوزه صنایع دستی و ابزار و وسایل مربوط به هنرهای بومی و سنتی هر کشور، کارشناسی صنایع دستی می‌گویند. شغل کارشناسی صنایع دستی تلفیقی از هنر و صنعت است.

کارشناس صنایع دستی کیست؟

‌ کارشناس صنایع دستی کسی است که علم خود درباره هنر، فرهنگ، سنت و سلیقه مردم را به کار می‌گیرد تا کالاهای هنری که نماد یا سرغات شهرها یا مناطق مختلف‌اند تولید کند.

ویژگی‌های کارشناس صنایع دستی:

باذوق و سلیقه، خلاق و مبتکر است: ذوق، سلیقه و خلاقیت ویژگی همه هنرمندان است. در غیر این صورت، پس از مدتی دیگر قادر به خلق اثر نیستند.
قدرت تجسم بالایی دارد: در تولید صنایع دستی، کارشناس باید بتواند یک اثر را ابتدا در ذهن خود مجسم کند و سپس آن را بسازد.
صبور و با حوصله است: تولید صنایع دستی به دلیل ظرافتی که دارند، صبر و حوصله فراوانی طلب می‌کنند.

ورود به شغل کارشناسی صنایع دستی:

این رشته در هنرستان و در شاخه فنی حرفه‌ای تدریس می‌شود. تحصیلات دانشگاهی اولیه برای این شغل، گذراندن مقطح کارشناسی است و امکان ادامه تحصیل تا مقطح کارشناسی ارشد در کشور وجود دارد. اگر می‌خواهید تا مقطع دکترا پیش روید، می‌توانید در رشته پژوهش هنر ادامه تحصیل دهید .دانشجویان رشته صنایع دستی در طول تحصیل در هشت گروه اصلی شامل رنگرزی، آبگینه، سفال و کاشی، نگارگری (مینیاتور)، تذهیب، صنایع چوب، نساجی و صنایع فلزی اطلاعات علمی و عملی به دست می‌آورند.

درترم های آخر هم می‌توانند یکی از گرایش‌های صنایع چوب، سفال، نگارگری و طراحی فرش را انتخاب کنند و در یکی از این رشته ها متخصص شوند (در دانشگاه‌های مختلف بین عنوان گرایش‌ها کمی تفاوت وجود دارد). سازمان فنی و حرفه‌ای کشور هم دوره های آزادی برای شاخه‌های مختلف صنایع دستی برگزار می‌کند و در پایان به هنرجویان گواهی‌نامه می‌دهد. اگر می‌خواهید وارد این شغل شوید، باید اهل مطالعه و تحقیق باشید و با ادبیات کهن و نو ایران آشنایی داشته باشید؛ زیرا هنر ارتباط تنگاتنگی با ادبیات دارد. از طرف دیگر، لازم است احساسات، علایق و روحیات مردم کشور خود را بشناسید تا مردم نیز هنر شما را بپذیرند و آثارتان را دوست داشته باشند.

حتما بخوانید : معرفی سایر مشاغل| داندان‌پزشکی

پیشرفت شغلی:

برای ارتقا و پیشرفت در این شغل، تجربه حرف اول را می زند. البته تحصیلات هم دید خوبی به شما می‌دهد. شاید افرادی باشند که بدون داشتن تحصیلات دانشگاهی در این رشته فعالیت کنند ولی اگر استادکاری تحصیل کرده باشید، قطعاً موفق‌تر خواهید بود. در نهایت، شما می‌توانید در یکی از شاخه‌های صنایع دستی استاد شوید، کارگاه تأسیس کنید و هنرجو پرورش دهید.

فضای شغلی:

دانش آموختگان این رشته اگر به کاو دولتی علاقه‌مند باشند، می‌توانند در سازمان‌هایی مثل سازمان میراث فرهنگی، سازما صنایع دستی ایران، سازمان ایران گردی و جهان گردی، بنیاد متضعفان و جانبازان، اداره کل موزه‌ها و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به کارهای پژوهشی، تحقیقاتی یا کارشناسی بپردازند. علاوه بر این‌ها، خود اشتغالی در این رشته زیاد است. می‌توانید به صورت شخصی با دایر کردن کارگاهی در خانه، هم درآمد بهتری داشته باشید و هم آنچه را دوست دارید، بسازید. در این صورت می‌توانید به ساخت آثاری که جنبه موزه‌ای و تزیینی دارند یا تولید کالاهای کاربردی مشغول شوید. در کارگاه‌های تولیدی صنایع دستی هم می‌توان به صورت گروهی فعالیت کرد. کارشناسان صنایع دستی با تولیدکنندگان مواد خام و ابزارها، و فروشندگان محصولات خود در ارتباط‌اند.

وظایف و مسئولیت‌ها

آگاهی از نیاز بازار
طراحی اثری که در ذهن مجسم شده است (کارشناسان صنایع دستی باید در طراحی دستی قوی داشته باشند و به ویژه طراحی نقوش سنتی آشنا باشند)
تهیه ابزار و مواد خام لازم برای ساخت محصول
آشنایی با ابزار و ماشین‌های جدید(کارشناسان صنایع دستی برای سرعت بخشیدن به کارشان از ابزارهای لازم نیز استفاده می‌کنند. آن‌ها باید بتوانند بین استفاده از دست و ابزار تعادل ایجاد کنند تا هم اصالت کار حفظ شود و هم نوآوری در کارها وجود داشته باشد.)
بازاریابی برای فروش محصول.

مطلوبیت‌های شغل کارشناسی صنایع دستی:

این شغل جزء مشاغل خانگی است و افراد می‌توانند در خانه خود به این کار مشغول شوند. حسن دیگر این شغل این است که شما کارفرما ندارید و حتی اگر درکارگاه های تولیدی کارکنید، می‌توانید خلاقیت خود را به کار بگیرید و سلیقه‌تان را درکار اعمال کنید. در عین حال، این شغل درآمد ارزی نیز دارد چون ایران یکی از سه قطب اصلی صنایع دستی در جهان و صادرکننده صنایع دستی است.

محدودیت‌های شغل کارشناسی صنایع دستی:

در هر یک از شاخه‌های صنایع دستی یک ابزار اصلی وجود دارد که معمولاً گران است و اگر کسی بخواهد به صورت مستقل فعالیت کند، باید بتواند آن را تهیه کند. نبود ارتباط نزدیک و تعامل میان محیط‌های دانشگاهی این رشته با محیط‌های تجربی و کارگاهی نیز از مشکلات مربوط به این شغل به شمار می‌آید.

اهمیت شغلی:

صنایع دستی و هنرمای سنتی از برجسته‌ترین مظاهر فرهنگی ملت‌ها محسوب می‌شوند. کشور ما هم از نظر تنوع رشته های صنایع دستی در صدر تمام کشورها قرار دارد؛ بنابراین، وجود کارشناسانی تحصیل کرده و متبحر که بتوانند اصالت هنرهای سنتی ایرانی را حفظ و حراست کنند، ضروری است. از طرف دیگر، صنایع دستی به عنوان یک رکن اقتصادی و درآمدزا برای کشورمان محسوب می‌شود. کارشناسان این رشته می‌توانند با خلاقیت و نوآوری محصولاتی تولید کنند که هم مردم کشورهای دیگر را با تمدن کهن و فرهنگ غنی کشور ما آشنا سازند و هم استقلال فرهنگی و اقتصادی‌مان را تأمین کنند.

منابعی برای کسب اطلاعات بیشتر:

با مراجعه به وبگاه اتحادیه سراسری صنایع دستی کشور www.fihu.org و نیز دانشکده‌های هنر یا کارگاه‌های تولید صنایع دستی می‌توانید پاسخ سؤال‌هایتان را بیابید.

منبع: فرهنگنامه مشاغل