به دانش کاربرد اشعه یا پرتوهای دارای انرژی زیاد برای از بین بردن سلولهای بیمار یا مشکوک با استفاده از دستگاه یا داروهای حاوی مواد نشان دار شغل کارشناسی پرتودرمانی میگویند.
پرتو درمان یا رادیوتراپیست کسی است که دانش لازم درباره طرز تولید اشعه ایکس و مواد رادیواکتیو و قوانین مربوط به آنها، روشهای پرتودرمانی و شیمی درمانی، روشهای حفاظت از اشعه ایکس و تشعشعات رادیواکیو را دارد.
مسئولیت پذیر است: او میداند که اگر اشتباهی در مقدار اشعه یا ناحیه برخورد آن صورت گیرد، بازگشتی وجود دارد و اشتباهات را نمیتوان اصلاح کرد. بنابراین، باید مسئولیت چنین امر بزرگی را بپذیرد.
با دقت است: فردی که در این شغل به فعالیت میپردازد، باید توانایی تمرکز و دقت به جزئیات را داشته باشد؟ زیرا این شغل به دلیل سر و کار داشتن با اشعه و پرتوهایی که انرژی زیادی دارند، میتواند خطرناک باشد.
خوش برخورد است: اغلب مراجعان به رادیوتراپیها افرادی هستند که به بیماریهای سختی چون سرطان دچارند. بنابراین، رادیوتراپیست باید بتواند با آنها که از نظر روحی وضع خوبی هم ندارند، برخورد مناسبی داشته باشد و آنها را به ادامه برنامه درمانیشان ترغیب کند.
ثبات عاطفی دارد: رادیوتراپیست باید روحیهای آرام و قوی داشته باشد و با دیدن افراد بیمار دچار تنش نشوند.
حداقل تحصیلات برای این شغل کارشناسی است. البته خوب است بدانید که در گذشته کاردانی پرتودرمانی نیز وجود داشت که دانش آموختگان آن با عنوان تکنیسین پرتودرمانی و زیر نظر متخصصان، مشغول به کار میشدند ولی اکنون تنها مقطع دانشگاهی موجود برای این رشته، کارشناسی است.
افرادی که علاقهمند به ادامه تحصیل باشند، میتوانند در رشتههای مشابه که نزدیکی زیادی به این رشته دارند، مانند فیزیک پزشکی، پرتوپزشکی، بیوتکنولوژی پزشکی یا زیست شناسی سلولی مولکولی، ادامه تحصیل دهند و پلههای ترقی را طی کنند.
کارشناس پرتو درمانی میتواند در بخش رادیوتراپی بیمارستانها یا کلینیکهای تخصصی پرتودرمانی مشغول به کار شود. محیط کاری این افراد مانند سایر مشاغل وابسته به پزشکی، محیطی استریلیزه است که باید فضای کافی برای دستگاههای بزرگ اشعه داشته باشد.
کار پرتودرمانی را اعضای یک گروه شامل پزشک متخصص یا آنکولوژیست (پزشک متخصصی که در مورد تومورها و سرطان مطالعه میکند)، کارشناس رادیوتراپی و کارشناس فیزیک پزشکی انجام میدهند.
تشکیل پرونده برای بیمار، با توجه به سن او، اندازه و مرحله تومور، نوع تومور و میزان حساسیت پذیری و … ، مقدار اشعه که توسط متخصص مربوطه محاسبه شده است؛
به کار گرفتن تکنیکهای مختلف پوتودرمانی و شیمی درمانی بر روی بیماران سرطانی طبق نظر پزشک متخصص (اشعه میتواند قبل و بعد از جراحی یا هنگام آن تجویز شود که هر کدام علت خاص خود را دارد.)
اجرای درمان و دقت در آن، رعایت کلیه اصول درمانی و به کارگیری بهترین شیوه در کلیه جلسات درمان
درمان مداوم بیمار که به طور متو سط بین دو تا هفت هفته طول میکشد و حمایت روانی و راهنمایی بیمار در طول درمان و همچنین کنترل کیفی و تضمین کیفیت درمان.
گفتنی است که تفاوت این رشته با فناوری پرتوشناسی (رادیولوژی) این است که متخصص رادیولوژی با استفاده از دستگاههای تصویربرداری، از اعضای مختلف بدن تصویربرداری میکند اما متخصص رادیوتراپی، از اشعه برای درمان بیماری استفاده میکند و اجرای عملیات درمانی را بر عهده دارد.
این شغل نسبت به مشاغلی همچون رادیولوژی بازار کار بهتری دارد.
یکی از محدودیتهای این شغل عدم امکان ادامه تحصیل برای آن در ایران است. همچنین، چون اغلب کارشناسان رادیوتراپی برای تأمین هزینه زندگی خود مجبور به کار کردن در حداقل دو نوبت کاری هستند، ممکن است با گذشت زمان به دلیل برخورد با اشعه و دریافت آن، به بدنشان آسیب وارد شود (طول مدت کاری این افراد برای بازنشته شدن با سایر کارمندان دولتی تفاوتی ندارد).
امروزه با توجه به گسترش ابعاد علم پزشکی، علم رادیوتراپی در درمان بیماران سرطانی نقش مهمی دارد. به این ترتیب، با گسترش علم پرتودرمانی و توسعه روزافزون تکنیکهای پرتو درمانی در درمان بیماریها، نیاز به تربیت افرادی که با این علم و استفاده از آن جهت درمان بیماریها آشنا باشد، از اهمیت خاصی برخوردار است.
برای کسب اطلاعات بیشتر بهتر است به بخشهای پرتودرمانی مراجعه و از نزیک با کارشناسان رادیوتراپی صحبت کنید.
منبع: فرهنگنامه مشاغل