شغل تعمیر و نگهداری هواپیما

شغل تعمیر و نگهداری هواپیما:

به بازرسی، تعمیر و اصلاح کلی یا جزئی هواپیما، هلی‌کوپتر و صنایع مشابه تعمیر و نگه داری هواپیما می‌گویند. شغل تعمیر و نگهداری هواپیما

متخصص تعمیر و نگهداری هواپیما کیست؟

‌«متخصص تعمیر و نگه داری هواپیما‌» کسی است که با شناسایی عیب اجزای ماشین‌های هوایی و تعمیر و تعویض آن‌ها ایمنی پروازها را تضمین می کند.

ویژگی‌های متخصص تعمیر و نگه داری هواپیما‌:

مسئولیت پذیر است: این کار با جان تعداد زیادی انسان در ارتباط است. خطای یک متخصص ممکن است موجب وارد آمدن خسارت بسیار یا حتی سوانح هوایی شود. بنابراین، افرادی که وارد این شغل می شوند، می‌دانند که مسئولیت بزرگی به عهده دارند.
بادقت است: تشخیص عیوب هواپیما به هوش و ذکاوت احتیاج دارد. با این حال، اگر افراد دقت کافی نداشته باشند، نمی‌توانند از هوش خود بهره‌ای ببرند.
صبور است: به دلیل فشار روانی زیادی که این حرفه دارد، داشتن صبر و حوصله می‌تواند در کیفیت کار متخصص تعمیر و نگه‌داری هواپیما بسیار تاثیرگذار باشد.
توانایی کار گروهی را دارد: این کار، یک کار گروهی است. معمولا متخصصان به صورت گروهی روی یک هواپیما کار می‌کنند و پس از بازرسی آن عیوبش را برطرف می سازند.

ورود به شغل تعمیر و نگهداری هواپیما:

با داشتن مدرک کاردانی می توانید فعالیت خود را دراین حرفه شرو ع کنید. یادتان باشد که دانشجوی این رشته باید به ریاضیات، فیزیک و مکانیک علاقه‌مند باشد. بعد از آن می‌توانید وارد مرحله کارشناسی شوید ولی امکان ادامه تحصیل شما در مقاطع بالاتر وجود ندارد. پس علاقه مندان به ادامه تحصیل می توانند در رشته های مکانیک یا هوا فضا ادامه تحصیل دهند. در این رشته دانشگاهی به یادگیری زبان اهمیت زیادی داده می‌شود و تعداد زیادی از واحدهای آن به زبان تخصصی اختصاصی دارد. به دلیل پویایی این رشته و ورود هواپیماهای جدید به عرصه صنعت هواپیمایی، ترجمه کتاب ها و دستورالعمل‌ها امکان پذیر نیست و مهندسان و تکنیسین‌های فعال در این عرصه باید تسلط زیادی به زبان انگلیسی داشته باشند و خود این منابع را مطالعه کنند. پس تسلط به زبان انگلیسی در موفقیت در این رشته تحصیلی بسیار موثر است.

نکاتی دیگر برای ورود به شغل:

البته دانشگاه‌ها نیز با ارائه دوره‌های زبان در این زمینه به دانشجویان کمک می کنند. به علاوه، در این رشته کارگاه‌های تخصصی شامل دروس تخصصی وجود دارند که دانشجویان را برای ورود به بازار کار به صورت عملی آموزش می‌دهند و آماده می‌کنند. در واقع، دانشجویان علاوه بر آموزش نظری درس‌های تخصصی موتور جت، سیستم‌های دقیق هواپیما و … کارگاه‌های عملی این دروس را نیز می‌گذرانند.

دانش آموختگان این رشته پس از پایان تحصیلات دانشگاهی به هواپیمایی کشوری معرفی می‌شوند تا در آزمون نهایی موتور یا بدنه هواپیما شرکت کنند. در صورت موفقیت در این آزمون، به آن‌ها مدرک پایه داده می‌شود که با وجود آن می‌توانند در شرکت‌های حمل و نقل هوایی یا کارخانه‌های تعمیر موتور و بدنه هواپیما استخدام شوند. گفتنی است که بسیاری از متخصصان تعمیر و نگه‌داری هواپیما پس از چند سال فعالیت در یک شرکت یا کارخانه و به دست آوردن تجربه، تخصص و شایستگی‌های لازم، بر اسامی نیاز شرکت یا کارخانه مورد نظر برای آزمون تخصصی به هواپیمایی کشوری معرفی می شوند.

برای مثال، یک متخصص تعمیر و نگهداری هواپیما امکان دارد برای تخصص موتور بوئینگ ۷۴۷ یا بدنه ،ایرباس و موارد دیگر به هواپیمایی کشوری معرفی شود و در صورتی‌که در آزمون تخصصی این رشته موفق گردد، به او مدرک تخصصی داده می‌شود. بر اساس این مدرک، چنین فردی می‌تواند به هواپیمایی که در آن تخصص پیدا کرده است، اجازه پرواز دهد و صلاحیت پرواز هواپیمای مورد نظر را از لحاظ فنی تایید کند. این امر در ارتقای شغلی متخصصان تعمیر و نگه‌داری هواپیما بسیار تاثیرگذار است.

حتما بخوانید : معرفی سایر مشاغل| آتش‌نشانی

پیشرفت شغلی:

دانشجویان دوره کارشناسی پس از فارخ التحصیلی می توانند در شرکت های طراحی و ساخت قطعات هواپیما فعالیت کنند و موفق شوند؛ زیرا چنین افرادی سطح علمی بالاتر و آشنایی بیشتری با فنون هواپیمایی دارند. 

فضای شغل تعمیر و نگهداری هواپیما:

شاغلان در این حرفه بر اساس اینکه در کارگاه، آشیانه هواپیما و یا خطوط پروازی مشغول به کار باشند، فضای شغلی متفاوتی خواهند داشت. به هرحال، افرادی که به پشت میزنشینی علاقه دارند، نباید وارد این کار شوند.
سازمان هواپیمایی ناظر و کنترل کنندۀ صنعت تعمیر و نگه‌داری هواپیماست که البته بازار کار وسیعی برای دانش آموختگان این رشته ندارد اما شرکت‌های حمل و نقل هوایی مثل آسمان، هما، کیش ایر و شرکت های تعمیر اساسی موتور و بدنه هواپیما مثل صنایع هواپیمایی ایران (سها)، هلی‌کوپترسازی (پنها)، هواپیماسازی ایران (هسا) و بعضی از شرکت‌هایی که کارهای جنبی در زمینه تعمیر و نگهداری موتور و بدنه هواپیما انجام می‌دهند، مراکز اصلی جذب دانش آموختگان این رشته هستند. شماری از آنها نیز با توجه به اطلاعات خوبی که در زمینه مکانیک و الکترونیک دارند، جذب کارخانه ها و شرکت های دیگر، مثل ایران خودرو می شوند .

در کل می توان گفت که هیچ یک از دانش آموختگان توانمند این رشته بیکار نمی‌مانند. تعامل شغلی این افراد با تکنیسین های الکترونیک هواپیما، خدمه فرودگاهی و گاهی خلبان‌ها و عوامل پروازی است.

وظایف و مسئولیت‌ها:

متخصص تعمیر و نگه‌داری به صورت کلی باید ایمنی پرواز را تامین کند؛ یعنی، تمامی قطعات و سطوح و سیستم‌های هواپیما را از لحاظ فنی در وضعیت مطلوب و سلامت کامل نگه دارد . به طور کلی این وظایف را می‌توان برای او برشمرد :
تعیین زمان مناسب برای بازرسی و برطرف کردن عیوب هواپیما
عیب یابی و برطرف کردن عیوب
اقدام به رفع مقطعی عیوب
تشخیص صلاحیت پرواز
تعیین مشخصات فنی قطعات و تهیه درخواست قطعات یدکی؛ متخصص تعمیر و نگه‌داری هواپیما تمام قطعاتی را که لازم است در ساعت‌های معین پرواز بازرسی شود ، مورد بررسی قرار می‌دهد و اگر ایرادی پیدا کرده باشند، در صورت امتحان تعمیر و در غیر این صورت تعویض می‌کند. برنامه تعمیر و تعویض قطعات هواپیما به صورت منظم انجام می‌گیرد .

مطلوبیت‌های شغل تعمیر و نگهداری هواپیما:

این شغل به دلیل فنی و عملی بودن، بسیار متنوع و جذاب است. همچنین اکثر دانش آموختگان این رشته وارد بازار کار می‌شوند. آنها در صورت استخدام در محیط‌های نظامی و دولتی می‌توانند خانه سازمانی داشته باشند و از سربازی معاف شوند.

محدودیت‌های شغل تعمیر و نگهداری هواپیما:

رشته تعمیر و نگه‌داری هواپیما تنها از بین داوطلبان مرد دانشجو می پذیرد و حتی اکر دانشگاهی به آموزش زنان بپردازد، بازارکار برای آنان وجود نخواهد داشت. همچنین گاهی این افراد مجبور می‌شوند با کمترین امکانات و در زمان کوتاهی هواپیما را تعمیر و برای پرواز آماده کنند. به همین دلیل، شغل آنان می تواند پر از فشار روانی و بسیار تنش زا باشد. افرادی که در قسمت خطوط هوایی کار می‌کنند، نوبت کاری شبانه دارند و این یکی دیگر از محدودیت‌های این شغل محسوب می‌شود. سر و صدای زیاد هم بخشی جدانشدنی از این حرفه است. 

اهمیت شغلی:

امروزه مهم ترین مسئله برای کارخانه‌های هواپیماسازی و شرکت‌های هواپیمایی، پرواز ایمن و مطمئن است. یکی از مهم‌ترین کارها در این زمینه، کسب اطمینان از سلامت کامل بدنه، موتور و سیستم های داخلی هواپیماست که توسط متخصصان تعمیر و نگه‌داری هواپیما انجام می‌گیرد. این شغل به خصوص در کشور ما اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا ما هنور در زمینه ساخت هواپیما در حد مطلوبی نیستیم و لازم است هواپیماهای موجود را به بهترین شکل تعمیر و نگه‌داری کنیم. با توجه به نقش تعمیر و نگهداری هواپیما در سلامت پرواز و حفظ جان مسافران، ضرورت این شغل مشخص می‌شود .

منابعی برای کسب اطلاعات بیشتر:

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به دانشکده صنعت هواپیمایی وابسته به سازمان هواپیمایی مراجعه و با استادان و دانشجویان صحبت کنید. مراجعه به نشریه های مربوط به هوراپیمایی یا روابط عمومی سازمان‌های هوایی هم می‌تواند در شناخت این شغل به شما کمک کند.

منبع: فرهنگنامه مشاغل