به مطالعه و بررس اختلالهای روانی و پیشگیری و درمان آنها از طریق دارو «روان پزشکی» میگویند. شغل روانپزشکی مجموع علم روانشناسی و علم طبابت است
روانپزشک کسی است که با استفاده از خدمات بهداشتی درمانی، دارو، الکتروشوک و … بیمارانی را که به مشکلات روانی، عصبی، رفتاری، اعتیاد دچارند، درمان میکند.
رازدار و قابل اعتماد است: یکی از اصلیترین ویژگیهای روان پزشک، رازدار بودن اوست؛ زیرا بیمار ممکن است از خصوصیترین روابط خود و اطرافیانشان با وی صحبت کند. بر اساس اخلاق پزشکی، تمامی گفت وگوهای بین پزشک و مراجعه کننده، آزمایشها و نتایج آنها و تشخیص بیماری کاملا محرمانه است.
صبور است: ممکن است درمان یک بیمار مدت زمان زیادی طول بکشد. در طول این مدت روانپزشک نباید خسته و ناامید شود.
روحیه بالایی دارد: روان پزشک باید روحیهای قوی برای رویارویی با مشکلات روانی انسانها داشته باشد؟ بیماران مشکلات عدیده و گاه غیرقابل کنترلی دارند.
روابط عمومی قوی دارد: ایجاد ارتباط با بیمار بسیار مهم است. گاهی بیمار حاضر نیست بیماری خود را بپذیرد. در چنین شرایطی، روان پزشک باید قادر به جذب او و جلب اعتمادش باشد.
کسانی که دورۀ پزشکی عمومی را در دانشگاه به پایان میرسانند، میتوانند برای تخصص، رشته روان پزشکی یا اعصاب و روان را انتخاب کنند. تفاوت روان پزشک و متخصص مغز و اعصاب این است که روان پزشک به درمان بیماری های روان مثل افسردگی، اضطراب، وسواس و اختلالات رفتاری می پردازد اما متخصص مغز و اعصاب، بیماریهای عضوی سیستم مغز و اعصاب مانند تثنج ها، سکتههای مغزی، اختلالات حرکتی و حسی و فلج ها را درمان میکند.
روان پزشکها می توانند فوق تخصص بگیرند، دورههای کوتاه مدت و بلندمدت آموزشی را که دانشگاههای علوم پزشکی برگزار میکنند، بگذرانند یا بورسهای تحصیلی داخلی و خارجی دریافت کنند. کسب تجربه و امتیازهای علمی نیز به ارتقای شغلی آنها کمک میکند. آنها در صورت داشتن سرمایه و تجربه کافی میتوانند مطب خصوصی هم دایر کنند.
روان پزشکها میتوانند در بخش روان پزشکی بیمارستانهای دولتی و خصوصی کار کنند. مراکز روان پزشکی، درمانگاهها و کلینیکهای روان شناسی و روان پزشکی دولتی و غیردولتی از دیگر مکانهایی است که این متخصصان می توانند در آنها فعالیت داشته باشند. مطب آنها باید آرام و با نور مناسب باشد. روان پزشکها تقریبا با تمام مشاغل گروه بهداشتی- درمانی به خصوص با شاغلان رشتههای پزشکی عمومی و روانشناسی در ارتباطاند. بد نیست بدانید که در بعضی موارد و برای درمان بعضی بیماران مانند بیماران افسرده یا وسواسی لازم است روان شناس بالینی و روانپزشک با یکدیگر همکاری کنند.
درمان بیماریهایی که در ظاهر جسمانی هستند ولی مسائل روان شناختی در ایجاد یا تشدید آنها نقش مهمی دارند؛ مثل بیماریهای روان تنی، درمان اعتیاد به مخدرها، محرک ها و هر نوع وابستگی دارویی، درمان صرع و انوع آن.
معاینه فیزیکی، انجام دادن آزمایش و تصویربرداری از مغز برای بررسی و رد کردن علل طبی احتمالی ایجادکننده علائم
مشاوره و درمان مسائل فردی و خانوادگی (در صورتی که نوعی اختلال روانی زمینهای در ایجاد آن سهیم باشد.)
درمان اختلالها و انحرافات جنسی (تا جایی که به مسائل روان شناختی مرتبط است.)
تشخیص و درمان بیماریهای روانی دوران بارداری و پس از زایمان
درصورت درخواست دادگاه، بررسی علل سوءرفتار و تشخیص سلامت روان متهمان
مداخله در بحرانهای شخصی، شغلی و خانوادگی
تشخیص و درمان اختلالات رفتاری کودکان
تصمیمگیری در مورد معافیت از خدمت به دلیل اختلالات روانی و رفتاری.
روان پزشکی یکی از تخصصهای پزشکی است و جایگاه اجتماعی و کاربردی مطلوبی دارد.
بسیاری از مردم ایران (به نسبت سایر مردم جهان) هنوز دید آگاهانه و مناسبی نسبت به این تخصصی پزشکی ندارند و تصور میکنند که تنها در صورت داشتن بیماریهای روانی شدید باید به این پزشکان مراجعه کرد. این نوع نگاه را در کنار مسئولیت و خطر بالای این شغل در برخورذ با بیماران بگذارید تا به حساسیت آن پی ببرید. روشن است که اشتباهات در تمام رشتههای پزشکی و از جمله همین رشته ممکن است جبران ناپذیر باشد.
از آنجا که اضطراب و افسردگی از شایعترین بیماریهای دنیای امروز و زمینه ساز بسیاری از بیماریهای روانی هستند، کمک روان پزشکان برای پیشگیری از این بیماریها و درمان آنها ضرورت حیاتی دارد. ایران کشوری جوان است و امروزه یکی از دغدغه های مهم خانوادههای ایرانی حفظ بهداشت روانی فرزندانشان است. از جمله گروههایی که میتوانند به تامین این نوع بهداشت کمک کنند، روان پزشکان هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر بهتر است به بخش اعصاب و روان بیمارستانها یا دانشکدههای پزشکی مراجعه کنید و پرسشهایتان را با روان پزشکان در میان بگذارید.
منبع: فرهنگنامه مشاغل