شغل کارشناسی تغذیه

شغل کارشناسی تغذیه:

به دانشی که به ارتباط بین غذا و سلامتی انسان می‌پردازد و با علومی مانند بیولوژی، بیوشیمی، علوم رفتاری و بهداشت در ارتباط است، ‌«کارشناس تغذیه» گفته می‌شود. شغل کارشناسی تغذیه یک مهارت نیست بلکه چند مهارت است.

کارشناس تغذیه کیست؟

‌«کارشناس تغذیه» کسی است که برای گروه های مختلف مردم، برنامه غذایی تنظیم می‌کند. تنظیم رژیم درمانی برای بیماران و اعمال دانش تغذیه‌ای در کنترل فرایند تولید مواد غذایی نیز از وظایف اوست.

ویژگی‌های کارشناسی تغذیه:

مسئولیت پذیر است: به دلیل سرو کار داشتن مستقیم با سلامتی انسان ها حس مسئولیت از ویژگی‌های مهم کارشناسی تغذیه محسوب می‌شود.
تمرکز و دقت حواس بالایی دارد: کارشناس تغذیه ضمن داشتن اطلاعات کامل غذایی باید با توجه به شرایط هر بیمار برنامه غذایی خاصی را تدارک ببیند و به همین دلیل باید دقت زیادی داشته باشد. برای چنین افرادی دقت عمل در آزمایشگاه‌ها هم ضروری است.
روحیه پژوهش و جست‌وجوگری دارد: برای بررسی مسائل مختلف تغذیه‌ای افراد جامعه باید آن‌ها را از نظر فرهنگ تغذیه‌ای بررسی کرد. بنابراین، کارشناسان تغذیه باید روحیه‌ای جست وجوگر داشته باشند.

ورود به شغل کارشناسی تغذیه:

مدرک تحصیلی لازم برای این شغل کارشناسی تغذیه است. در عین حال با اخذ مدرک کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در هر یک از رشته های تغذیه، علوم بهداشتی در تغذیه و رژیم غذایی نیز می‌توان به این شغل دست یافت. شما پس از گذراندن دورۀ چهار ساله کارشناسی، در صورت تمایل می‌توانید به مدت دو سال در بیمارستان‌ها به عنوان کارشناسی تغذیه طرح بگذرانید و سپس به عنوان کارشناسی و مشاور تغذیه در بیمارستان‌ها استخدام شوید. همچنین در صورتی که بخواهید دفتر مشاورۀ غذایی دایر کنید، باید دارای سه سال سابقه کار بالینی باشید.

علم تغذیه علمی چند بعدی است و به همین دلیل دانشجوی این رشته باید اطلاعات جامع و گسترده‌ای در زمینه بیوشیمی، جامعه‌شناسی، روان شناسی، بهداشت و شیمی مواد غذایی داشته باشد تا بتواند مهارت‌های لازم را در یکی از دو بخش عمدۀ رژیم درمانی و تغذیه جامعه کسب کند. در عین حال، اگر دانشجویی بخواهد پس از فارغ التحصیلی در بخش رژیم درمانی فعالیت کند، باید با مطالعه و تحقیق اطلاعات زیادی در مورد انواع بیماری‌ها و آسیب شناسی به دست آورد.

حتما بخوانید : معرفی سایر مشاغل| خیاطی

پیشرفت شغلی:

با کسب تجربه و مدارک عالی‌تر دانشگاهی می‌توانید در این حرفه پیشرفت کنید. دانش آموختگان این رشته می‌توانند در رشته‌هایی مانند بیوشیمی بالینی، علوم و صنایح غذایی، علوم بهداشتی در تغذیه و … نیز ادامه تحصیل دهند. کارشناسان تغذیه موفق می‌توانند در پست‌های مدیریتی و تحقیقاتی و کارشناسی هم فعالیت کنند.

فضای شغلی:

کارشناسان تغذیه در ادارات، آزمایشگاه‌ها یا محیط‌های صنعتی و محیط‌های بهداشتی _ درمانی انجام وظیفه می‌کنند و با پزشکان، بیماران و آشپزهای بیمارستان، کارشناسان مختلف و مدیران عامل و مدیران تولید در ارتباط‌اند. با این حال، عده‌ای خوداشتغالی در این رشته را دوست دارند و دفتر مشاورۀ غذایی تأسیس می‌کنند.
متقاضیان این شغل پس از فراغت از تحصیل می‌توانند در مراکز آموزشی و بهداشتی _ درمانی وابسته به وزارت بهداشت، دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی، مراکز بهداشتی و درمانی و آزمایشگاه‌های وابسته به وزارت بهداشت، بیمارستان‌های وابسته به وزارت خانه‌ها و مؤسسات دولتی، و سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی مشغول به کار شوند.

وظایف و مسئولیت‌ها:

ارائه رژیم غذایی مناسب برای درمان بیماری‌های مختلف
تشخیص مشکلات تغذیه‌ای جامعه
طراحی، اجرا، نظارت و ارزشیابی برنامه‌های غذایی لازم بر اساس مشکلات موجود
ارتقای ارزش غذایی مواد غذایی مانند محصولات لبنی و فراورده‌های گوشتی و نوشیدنی ها
مطالعه و ارزشیابی غذاها و خوراکی‌ها
تنظیم برنامه غذایی برای افراد و گروه‌های مختلف جامعه

ارائه مشاوره رژیم درمانی به مراجعه کنندگان و بیماران
شرکت در تنظیم برنامه‌های مربوط به آموزش مسائل مربوط به تغذیه در سطح عمومی
برنامه‌ریزی غذایی برای بیماران دو بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی
تحقیق درباره تغذیه در واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و آموزش مطالب مربوط به آن
تنظیم رژیم غذایی مناسب برای افراد چاق و لاغر و افراد مبتلا به بیماری‌های خاص ازجمله بیماری‌های کلیوی، دیابتی و …
بررسی مخاطرات مرتبط با تغذیه و تولید غذا و کنترل کیفیت آن‌ها
پژوهش و بررسی علمی در موضوعات مرتبط با غذا.

مطلوبیت‌های شغل کارشناسی تغذیه:

کمک به سلامتی همنوعان و آگاهی از خواص غذایی خوراکی‌های مختلف، در ارتباط بودن با عموم جامعه و قشر پزشکان، نقش آفرینی در پیشگیری از انواع بیماری در سطح جامعه ازجمله مطلوبیت‌های این کار است.

محدودیت های شغل کارشناسی تغذیه:

تعداد زیاد فارغ التحصیلان دوره کارشناسی و کمبود فرصت های شغلی، پوشش ندادن بیمه به درمان‌های تغذیه‌ای، تعداد قابل توجه رقبای غیرحرفه ای ازجمله مسائلی است که دانش‌آموختگان این رشته با آن روبه روست.

اهمیت شغلی:

کارشناسان تغذیه در سیاست گذاری‌های مربوط به سلامت کشور و همچنین در تولید و واردات مواد غذایی نقش مهمی دارند و تنظیم اولویت‌های تولید و مصرف غذا و بالا بردن متوسط سن سلامتی مردم در سراسر جهان بر عهدۀ آن‌هاست. ضمن اینکه در هر بیمارستان وجود یک یا چند کارشناسی تغذیه ضروری است تا بیماران در کنار درمان دارویی از نظر رژیم و برنامه غذایی نیز تحت کنترل باشند. بدیهی است اگر بیمار دارو مصرف کند ولی رژیم غذایی خاصی نداشته باشد، درمان او با مشکل روبه رو خواهد شد. به عبارت دیگر، پس از اینکه پزشک نوع بیماری را تشخیص داد، باید بیمار را به کارشناس تغذیه ارجاع دهد تا به او رژیم غذایی مناسب داده شود؛ زیرا برای بسیاری از بیماری‌ها، مثل بیماری‌های قلبی، عروقی، کلیوی، دیابت و آسم، رژیم غذایی خاص وجود دارد.

منابعی برای کسب اطلاعات بیشتر:

برای کسب اطلاعات بیشتر و گفت وگو با گروه‌های تغذیه در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، انستیتو تغذیه یا انجمن تغذیه ایران و معاونت‌های غذا و داروی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور مراجعه کنید.

منبع: فرهنگنامه مشاغل