به خواندن اخبار و انتقال آنها از طریق کلام در استودیوهای تلویزیونی یا رادیویی، بهطوری که بیننده و شنونده بهطور کامل آنها را درک کند، گویندگی خبر میگویند. شغل گویندگی خبر شغل پردردسری است.
گویندۀ خبر کسی است که بتواند از عهدۀ انتقال متن خبر برآید؛ به گونهای که مخاطب محتوای آن را بهطور کامل درک کند.
دارای صدا و چهره دلپذیری است: داشتن صدای خوش و چهره مناسب از عوامل تاثیرگذار بر مخاطب است.
اعتماد به نفس بالای دارد: گوینده خبر در برنامهای زنده و برای میلیونها نفر به اجرا میپردازد.
صدای رسا و تسلط او بر متن نشانه اعتماد به نفسش است.
اطلاعات عمومی بالایی دارد: اطلاعات عمومی گوینده خبر آنقدر بالاست که گاهی متوجه اشتباهات خبری میشود و آنها را به سردبیر منتقل میکند یا حتی در برنامه زنده بی اینکه مخاطب بفهمد اشتباهات را تصحیح میکند.
توانایی زیادی در ایجاد ارتباط دارد: گوینده خبر تنها خواننده خبر نیست. او باید با میمیک صورت خود با مخاطب ایجاد ارتباط کند یا نوع کلامش بر مخاطب اثر بگذارد.
در هر شرایطی بر کار خود مسلط است: گاهی برق قطع میشود، میکروفون کار نمیکند یا اتفاقاتی نظیر اینها میافتد. در چنین شرایطی، گوینده خبر باید بدون کمترین واکنش با دقت به گفتن خبر ادامه دهد.
استفادۀ کامل از همه ظرفیتهای صدا کاری تجربی نیست و باید برای آن دوره و آموزش دید. شما در ابتدا میتوانید در موسسات آزاد یا انجمن صنفی گویندگان جوان تست صدا بدهید و در صورت پذیرفته شدن، در دورههایی که برای پرورش صدا و کیفیت بخشی به آن برگزار میشود، شرکت کنید. پس از آن آمادگی شرکت در آزمون گویندگی خبر را که رادیو یا شبکه خبر برگزار میکند خواهید داشت. فراموش نکنید که در آزمون رادیو صدای شما محور اصلی است اما در آزمون تلویزیون، تصویر (تیپ) صدا و شیوۀ ارتباط غیرکلامی سنجیده می شوند. امروزه در جهان افرادی به عنوان گوینده پذیرفته میشوند که کار خبرنگاری، مستندسازی و … نیز انجام داده باشند و تنها گویندۀ صرف نباشند. در ایران هم این روزها افرادی با سابقه خبرنگاری یا تحصیلات مرتبط، در اولویت پذیرش این شغل قرار میگیرند.
پیشرفت در اجرا به کسب تجربه و خلاقیت احتیاج دارد. گویندۀ خبر باید نیاز مخاطبان خود را شناسایی کند و در عین احترام به مخاطب، خشک بودن خبرها را کاهش دهد. او باید توانایی اجرا را در خود بالا ببرد تا یک گوینده مجری شود.
گویندگان خبر در یک استودیوی رادیویی یا تلویزیونی به اجرای خبر میپردازند. آنان دو ساعت پیش از اجرا در محل کار خود حاضر میشوند و اخبار را مطالعه میکنند تا بر آنها مسلط باشند. سپس به صورت زنده به گویندگی خبر میپردازند گویندگان خبر با تهیهکنندگان، سردبیران، خبرنگاران، فیلم برداران و صدابرداران در ارتباطاند.
نحوه پوشش و آراستگی گویندگان خبر در تلویزیون بسیار مهم است و بر جذب مخاطب تأثیر دارد.
وظایف و مسئولیتها:
شناخت همکاران و وظایف آنها
شناخت منابع خبری و ارتباط با آنها
شناخت خبر و ویژگیهای آن
حضور به موقع در استودیو و مرور خبرها
شناخت کلی دستگاهها و امکانات فعال در استودیوی پخش خبر
توجه به چرخهای راهنما در استودیو که معمولاً به رنگ سبز و سرخ هستند؛ روشن بودن چرغ سبز به معنی قطع میکروفون گوینده است. روشن بودن رنگ سرخ به معنی باز بودن میکروفون و پخش شدن صدای گوینده بر روی خط است. گوینده باید در مدت حضور در استودیو، به این چرغ ها توجه داشته باشد.
توجه به ساعت استودیو برای قطع خبر یا خداحافظی به موقع با مخاطب
مراقبت از حنجره و صدای خود
مراقبت از سلامتی جسمی و روانی خود
به روزرسانی مداوم اطلاعات خود
انتقال خبر نه خواندن آن؛ منظور این است که گوینده تنها روخوان خبر نباشد بلکه با صوت، لحن و حالت چهره خود خبر را طوری ارائه دهد که مخاطب آن را کاملاً درک کند.
گویندگان خبر در شیفتهای مختلف کار میکنند و ساعات کاری آنها کم است. آنها حتی امکان جابه جایی شیفتهای خود را با همکارانشان دارند.
گوینده خبر تعهد دارد که در برنامههای دیگر کار اجرا انجام ندهد ( او مثل مجریان، آزاد و خود مختار نیست). فشار روانی را هم میتوان محدودیت دیگر این شغل دانست. چرا که گوینده خبر یکی از نمایندگان شبکههای رادیویی یا تلویزیونی محسوب میشود و هرگونه غفلت و اشتباه او باعث زیر سؤال رفتن این شبکهها میشود. بنابراین، گویندگان خبر فشار روانی زیادی را تحمل میکنند.
یکی از عوامل ترقی شبکههای تلویزیونی و رادیویی گویندگان خبر آنها هستند.
ما بخشهای خبریای را انتخاب کنیم که گویندگانشان ارتباط بهتری با ما برقرار میکنند و اطلاعات مفیدتری به ما میدهند.
پس وجود گویندگان ماهر، هم برای ما به عنوان مخاطب مهم است،
هم از بعد سیاسی و اقتصادی برای مسئولان شبکههای تلویزیونی و رادیویی اهمیت دارد.
به خانه رادیو به نشانی www.khanehradio.ir و انجمن صنفی گویندگان جوان تهران به نشانی www.irdub.ir مراجعه کنید.
منبع: فرهنگنامه مشاغل