معرفی رشته مهندسی مکانیک

معرفی رشته مهندسی مکانیک:

“مکانیک؛ یعنی تعمیر خودرو و مهندس مکانیک؛ یعنی فردي با دست هاي آلوده به بنزین یا روغن ماشین! چنین دیدگاهی را می توانید در بین تعداد قابل توجهی از عامه مردم و حتی داوطلبان آزمون سراسري بیابید، در حالی که رشته مهندسی مکانیک به جز یک درس تک واحدي، تقریباً هیچ ارتباطی با شغل مکانیکی ماشین ندارد. البته دانشجویان در این رشته با اصول طراحی و طرز کار مکانیزم هاي مختلف به کار رفته در اتومبیل به طور اصولی و پایه اي آشنا می شوند اما به تعمیر خودرو نمی پردازند. در حقیقت رشته مکانیک بخشی از علم فیزیک است که با استفاده از مفاهیم پایه علم فیزیک و به تبع آن ریاضی به بررسی حرکت اجسام و نیروهاي وارد بر آنها می پردازد و می کوشد تا با توجه به نتایج بررسی هاي خود، طرحی نو در زمینه فن شناسی وضعیت ارائه دهد. معرفی رشته مهندسی مکانیک

این رشته را شاید بتوان از نقطه نظر تنوع موضوعات تحت پوشش ، جامع ترین رشته مهندسی به شمار آورد. چون رشته مهندسی مکانیک در برگیرنده تمامی علوم و فنونی است که با تولید، تبدیل و استفاده از انرژي ، ایجاد و تبدیل حرکت و انجام کار، تولید و ساخت قطعات و ماشین آلات و به کارگیري مواد مختلف درساخت آنها و همچنین طراحی و کنترل سیستم هاي مکانیکی ، حرارتی و سیالاتی مرتبط می باشد.به عبارت دیگر محاسبات فنی ، مدلسازي و شبیه سازي ، طراحی و تهیه نقشه ها، تدوین روش ساخت ، تولید و آزمایش تمامی ماشین آلات و تأسیسات موجود در دنیا، با تکیه بر توانایی هاي مهندسین مکانیک انجام می گیرد. مهندسی مکانیک داراي گرایش هاي “طراحی جامدات ” ، “حرارت و سیالات ” ، “ساخت و تولید” و “مهندسی دریا” است .

گرایش حرارت و سیالات:

در گرایش حرارت و سیالات، عوامل مؤثر بر خواص مختلف حرکت سیال بخصوص سیال داغ مطالعه می شود و اثر عبور سیال بر محیط، مانند نیروهایی که در نتیجه عبور خود در محل ایجاد می کند یا طول هاي ناشی از افزایش یا کاهش دما در اعضاي مختلف یک دستگاه، بررسی می شود. به عبارت دیگر دانشجویان این گرایش در زمینه تهویه مطبوع ، دستگاه هاي آب و فاضلاب و گرم کننده ساختمان ها مطالعه می کنند و درباره طراحی نیروگاه ها، موتورهاي احتراق داخلی و طراحی انواع موتورهاي درونسوز اتومبیل آموزش می بینند.

درس هاي این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترك در گرایش هاي مختلف مهندسی مکانیک:
ریاضیات ، فیزیک عمومی ، شیمی عمومی ، برنامه نویسی کامپیوتر، محاسبات عددي ، معادلات دیفرانسیل ، ریاضی مهندسی ، مبانی مهندسی برق ، نقشه کشی صنعتی ، استاتیک ، دینامیک ، مقاومت مصالح ، علم مواد، ترمودینامیک ، مکانیک سیالات ، طراحی اجزاء، انتقال حرارت ، دینامیک ماشین ، ارتعاشات مکانیکی ، کنترل اتوماتیک .

دروس تخصصی گرایش حرارت و سیالات :
توربوماشین ، توربین گاز و موتور جت ، موتورهاي احتراق داخلی ، سوخت و احتراق ، نیروگاه ، تهویه مطبوع ، سیستم هاي تبرید و سردخانه ، سیستم هاي انتقال سیال ، کنترل آلودگی محیط زیست .( بسیاري از درس هاي مهندسی مکانیک در گرایش هاي مختلف همراه با آزمایشگاه و کارگاه است.)

حتما بخوانید : معرفی سایر رشته‌ها | مهندسی صنایع

گرایش طراحی جامدات در معرفی رشته مهندسی مکانیک:

مهندس طراح جامدات باید تمامی نیروها و گشتاورهایی را که به هر عضو ماشین وارد می شود بررسی کرده و بهترین حالت قطعه مورد نظر را براي تمامی آن نیروها و گشتاورها و همچنین براي داشتن بهترین کارایی به دست آورد و کارایی مناسب آن قطعه را در زمان طولانی تضمین کند. همچنین طراحی سیستم ، طراحی ماشین هاي تراش ، فرز، چاپ و قسمت هاي تعلیق ، سیستم هاي انتقال قدرت و دینامیک یک خودرو، توسط مهندسین این گرایش طراحی می شود. در ضمن در یک هواپیما قسمت هاي مربوط به فرود، پرواز، کنترل پرواز به نحوي مربوط به طراحی جامدات می گردد.

دروس تخصصی گرایش طراحی جامدات :
روش هاي تولید و کارگاه ، طراحی مکانیزم ها، یاتاقان و روغنکاري ، روش هاي طراحی مهندسی ، طراحی ماشین هاي ابزار و تولید، طراحی بدنه و شاسی خودرو، طراحی ماشین به کمک کامپیوتر، ساخت به کمک کامپیوتر، رباتیک .

گرایش ساخت و تولید در معرفی رشته مهندسی مکانیک:

یک قطعه باید به چه روشی ساخته شود تا داراي تولیدي سریع ، ارزان و همچنین کیفیت مناسب و کارایی مطلوب باشد؟ پاسخ به این سؤال مهم بر عهده مهندسین گرایش ساخت و تولید است . گرایش ساخت و تولید به زمینه هاي کاربردي مهندسی مکانیک می پردازد و مهندس این گرایش در زمینه شکل دادن فلزات ، طراحی قالب ها و ساخت قطعه هاي گوناگون فعالیت می کند.
دروس تخصصی مجموعه ساخت و تولید:
قالب و پرس ، ماشین هاي کنترل عددي ، اندازه گیري ، تولید مخصوص ، هیدرولیک و پنوماتیک

گرایش مهندسی دریا در معرفی رشته مهندسی مکانیک:

دانشجوي مهندسی دریا گرایش کشتی سازي مسائلی از قبیل طراحی بدنه ، استحکام بدنه ، سیستم هاي پیشرانه ، پایداري کشتی در مقابل امواج کناري و جانبی کشتی و طراحی سیستم هاي مربوط به ناوبري را مطالعه می کند. به عبارت دیگر یک مهندس دریا، مهندس مکانیکی است که در کاربردهاي دریایی مشغول به کار می شود. گفتنی است این گرایش تنها در دانشگاه صنعتی شریف ارائه می شود و در دانشگاه هاي دیگر به عنوان یک رشته مجزا مطرح است .

توانایی هاي لازم :

دانشجوي مهندسی مکانیک باید در دو درس ریاضی و فیزیک قوي بوده و همچنین از هوش ، استعداد و قدرت تجسم خوبی برخوردار باشد. فعالیت در رشته مهندسی مکانیک بسیار متنوع است و در نتیجه هم دانشجوي علاقه مند به کارهاي تئوریک می تواند جذب این رشته شود و در بخش هاي نظري و تئوري فعالیت کند و هم دانشجوي خلاق و علاقه مند به طراحی و ساخت وسایل و دستگاه هاي مختلف می تواند این رشته را انتخاب نماید. معرفی رشته مهندسی مکانیک

موقعیت شغلی در ایران :

توسعه سخت افزاري و رشد مسایل مهندسی ، گرایش به سمت تولید داخل و ایجاد تکنولوژي تولید تجهیزات و وسایل در داخل کشور و روي آوردن به خدمات مهندسی در داخل کشور به علت محدودیت‌هاي ارزي و کاهش درآمدهاي نفتی ، باعث رشد چشمگیر بازار کار مهندسین مکانیک در ایران شده‌است . یک مهندس مکانیک در حال حاضر در زمینه‌هاي مختلفی فعالیت می‌کند که از جمله آنها می‌توان:

طراحی و ساخت ماشین‌آلات و قطعات آنها، طراحی و ساخت تجهیزات مکانیکی نیروگاه ها، طراحی و ساخت تجهیزات و سیستم هاي انتقال و تصفیه آب ، سیستم هاي مکانیکی وکنترلی پالایشگاه‌ها و کارخانجات شیمیایی ، طراحی و ساخت تأسیسات حرارتی و برودتی ساختمان‌ها ، ساخت ماشین‌آلات تغلیظ و بازیافت مواد مثل کارخانجات قند، کاغذ‌سازي ، سیمان ، نساجی ، نمک و کنسانتره ، طراحی و ساخت وسایل و تجهیزات حمل و نقل زمینی ، دریایی و هوایی ، ساخت تجهیزات دفاعی و ساخت ربات‌ها، بازوهاي مکانیکی و سیستم‌هاي تولید را نام برد. در‌ضمن یک مهندس مکانیک می‌تواند به عنوان کارشناس و مشاور فنی در بانک‌ها، شرکت هاي سرمایه‌گذاري و بیمه و شرکت‌هاي بازرسی و نظارت امور بین‌المللی فعالیت کند.

منبع: کتاب آشنایی با رشته هاي مختلف دانشگاهی و زمینه هاي شغلی نوشته رضا فریدون‌نژاد